Nền kinh tế liên quan trực tiếp đến sự tăng trưởng của một quốc gia, quyết định quốc gia đó giàu hay nghèo. vì sao có những quốc gia có nền kinh tế mạnh, tăng trưởng rất nhanh, trong khi tại châu Phi đã nhiều năm tuy nhiên tốc độ tăng trưởng vẫn rất chậm. Và bài viết sau đây về tăng trưởng kinh tế là gì sẽ giúp Quý vị hiểu được vướng mắc này.
Khái niệm tăng trưởng kinh tế là gì?
Tăng trưởng kinh tế (economic growth) là sự gia tăng của tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hoặc tổng thu nhập quốc dân (GNP) trong một thời gian nhất định. Tăng trưởng kinh tế còn được quản niệm là sự gia tăng mức sản xuất mà nền kinh tế xây dựng theo thời gian.
Phân biệt quản niệm tăng trưởng và tăng trưởng kinh tế tăng trưởng kinh tế (economic development) có nội hàm rộng hơn tăng trưởng kinh tế.
tăng trưởng kinh tế gồm có:
– Tăng trưởng kinh tế
– Cơ cấu kinh tế dịch chuyển theo hướng tối tân
– Đảm bảo công bằng xã hội
Như vậy, nếu như xem tăng trưởng kinh tế là biến đổi về lượng thì tăng trưởng kinh tế là sự biến đổi về chất của nền kinh tế.
Tăng trưởng kép:
Mô tả sự tăng trưởng tích lũy theo thời gian
Một quốc gia có tốc độ tăng trưởng là 1% và 1 quốc gia khác là 3% thì mức chênh lệch 2% này tạo nên sự sai biệt gì? Trong năm trước tiên con số 2% có vẻ không đáng kể, tuy vậy nếu như con số này được duy trì liên tục qua nhiều năm thì sự sai biệt giữa 2 quốc gia là rất lớn. Việc này tạo nên hiệu ứng đuổi kịp (CATCH-UP EFFECT): Các nước có xuất phát điểm thấp thường tăng trưởng với tốc độ cao hơn sơ với các nước có xuất phát điểm cao.
Ý nghĩa của tăng trưởng kinh tế
Tăng trưởng kinh tế mang những ý nghĩa như sau:
– Tăng trưởng kinh tế làm cho mức thu nhập của dân cư tăng, phúc lợi xã hội và chất lượng cuộc sống của cộng đồng được sửa đổi và nâng cấp
– Tăng trưởng tạo điều kiện xử lý công ăn, việc làm, giảm thất nghiệp (Quy luật Okun: GDP thực tế tăng 2,5% so với mức tiềm năng thì tỉ lệ thất nghiệp giảm đi 1%)
– Tăng trưởng tạo tiền đề vật chất để củng cố an ninh quốc phòng, củng cố chế độ chính trị, tăng uy tín và vai trò quản lí của nhà nước đối với xã hội.
Chính sách tăng trưởng kinh tế
một vài chính sách tăng trưởng kinh tế thường được áp dụng như:
– Chính sách khuyến khích tiết kiệm và đầu tư trong nước
– Chính sách thu hút đầu tư nước ngoài
– Chính sách về vốn nhân lực
– Xác định quyền sở hữu tài sản và ổn định chính trị
– Chinh sách mở cửa nền kinh tế
– Chính sách làm chủ tăng dân số
– Nghiên cứu và triển khai công nghệ mới
Các lý thuyết về tăng trưởng kinh tế
Thứ nhất: Lý thuyết cổ điển
Adam Smith cho rằng tích lũy vốn và cả tiến bộ công nghệ cùng các nhân tố xã hội, thể chế đều đóng một vai trò trọng yếu trong quá trình tăng trưởng kinh tế của một nước. Tăng sản lượng thông qua việc tăng số lượng đầu vào tương ứng – gia tăng tư bản theo chiều rộng. tuy vậy vì đất đai là có hạn nên đến một lúc nào đó sản lượng đầu ra sẽ tăng chậm dần
R.Malthus: Dân số tăng theo cấp số nhân, còn lương thực tăng theo cấp số cộng (do sự hữu hạn của đất đai). Muốn duy trì tăng sản lượng thì phải giảm mức tăng dân số
Theo Ricardo: tăng trưởng là mục đích của tích lũy, tích lũy là hàm của lợi nhuận, lợi nhuận phụ thuộc vào khoản chi sản xuất lương thực, khoản chi này lại phụ thuộc vào đất đai. vì vậy đất đai là giới hạn đối với sự tăng trưởng.
Thứ hai: Lý thuyết trường phái Keynes
Tác phẩm Lí thuyết tổng quát về việc làm , lãi suất và tiền tệ
đã nhấn mạnh các nền kinh tế tối tân cần các chính sách chính phủ chủ động để quản lí và duy trì tăng trưởng kinh tế. Việc này đi trái lại quản niệm của trường phái cổ điển về tăng trưởng kinh tế tự do không cần sự can thiệp của nhà nước.
Kết luận rút ra từ mô hình Harrod-Domar
+ Tốc độ tăng trưởng kinh tế tỷ lệ thuận với tỷ lệ tiết kiệm và tỷ lệ nghịch với k
+ Vì k thường cố định trong một thời kỳ, để điều tiết g con người chỉ phải điều tiết s
+ Sự đánh đổi giữa tiêu sử dụng hiện tại và tiêu sử dụng trong tương lai.
Thứ ba: Lý thuyết tân cổ điển
Mô hình Solow – Swan (mô hình Solow)
Thứ tư: Lý thuyết tối tân
Lý thuyết tân cổ điển cho biết để có tăng trưởng trong lâu dài thì phải có tiến bộ công nghệ tuy nhiên lại không những ra các yếu tố then chốt tiến bộ công nghệ (xem đây là yếu tố ngoại sinh); các lý thuyết tăng trưởng kinh tế sau này cố gắng đưa tiến bộ công nghệ vào trong mô hình (yếu tố nội sinh) để xem điều gì quyết định tiến bộ công nghệ.
Xét trên giác độ vi mô thì nó có lợi tức giảm dần (giống các loại hình vốn vật chất khác) tuy nhiên xét trên giác độ vĩ mô thì nó có lợi tức tăng dần theo quy mô
Vì các hãng không sẵn lòng đầu tư lắm cho hoạt động R&D nên chính phủ cần phải thực hiện các chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động này
+ Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ
+ Trợ cấp cho hoạt động R&D
+ Trợ cấp cho giáo dục: (giáo dục là quốc sách hàng đầu)
Trên đây là thông tin bài viết tăng trưởng kinh tế là gì? Cảm ơn Quý người mua hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của chúng tôi.