1. Kiểm toán môi trường là gì?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 74 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định như sau:
Kiểm toán môi trường là việc xem xét, nhận xét có hệ thống, toàn diện thực sự hữu ích quản lý môi trường, làm chủ ô nhiễm của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
Theo đó, kiểm toán môi trường được nhìn nhận như là một công cụ phân phối các thông tin về môi trường. Kiểm toán môi trường được sử dụng làm cơ sở cho các nhận xét năng lực rủi ro về môi trường mà doanh nghiệp gây ra, nghĩa vụ môi trường của doanh nghiệp, và cũng là mức độ thỏa mãn đối với các tiêu chuẩn hoặc luật lệ về môi trường.
Để thực hiện công tác bảo vệ môi trường một cách toàn diện và có thực sự hữu ích thì không những cần đến sự tổ chức, quản lý quá trình hoạt động của từng người, doanh nghiệp mà còn cần đến những đơn vị tổ chức chuyên trách quản lý, giám sát và thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường ở phạm vi lớn.
2. Mục đích của kiểm toán môi trường
Mục đích của kiểm toán môi trường là giúp bảo vệ môi trường, sức khỏe và an toàn của con người bằng các cách thức làm:
– Tạo điều kiện cho việc kiểm toán, quản lí tình trạng thực tế của môi trường.
– Đánh giá sự tuân thủ các chính sách của tổ chức, kể cả việc đáp ứng các yêu cầu về quy chế. Kiểm toán môi trường là một công cụ giám sát trợ giúp việc ra quyết định và giám sát quản lý môi trường.
3. Nguyên tắc và các bước kiểm toán môi trường
3.1. Nguyên tắc thực hiện kiểm toán môi trường
Kiểm toán môi trường là quá trình phân tích hệ thống công tác thu thập và nhận xét thông tin về môi trường của một hoạt động, một tổ chức hoặc một nơi dựa trên các nguyên tắc sau:
– Cung cấp thông tin hoàn chỉnh và chuẩn xác về hoạt động, tổ chức hoặc nơi cần kế toán.
– Đầy đủ nguồn tiềm năng phát triển để thực thi kế toán.
– Hợp tác tốt từ phía tổ chức, doanh nghiệp được kiểm toán.
– Có quy trình (protocol) kiểm toán (thí dụ bảng rà soát hoặc bảng câu hỏi).
3.2. Các bước kiểm toán môi trường
Kiểm toán môi trường phải được thực hiện thông qua một nhóm người có kiến thức môi trường có hoàn chỉnh năng lực, bằng cấp, chứng chỉ hành nghề và kinh nghiệm trong công tác quản lý – tư vấn môi trường.
Các bước thực hiện gồm có:
– Chuẩn bị danh mục những câu hỏi, checksheet về môi trường;
– Thực hiện thăm dò, đọc hiểu hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp;
– Liên kết, rà soát các hồ sơ pháp lý tồn tại và đối chiếu với hệ thống quản lý thực tế;
– Rà soát các hạng mục đã hoàn thiện và nhận xét thực sự hữu ích hoạt động;
– Đưa ra các hạng mục chưa được hoàn thiện và đề xuất cách thức làm quản lý/ xử lý;
– Đối với các hạng mục đã hoàn thiện tuy nhiên chưa đạt thực sự hữu ích hoặc chưa tiết kiệm khoản chi, nhóm Kiểm toán tư vướng mắc xuất cách thức làm khác thích hợp hơn;
Kết thúc kiểm toán: tiến hành tổ chức cuộc họp với Trưởng ban đề xuất kiểm toán tại cơ sở và nhân viên xoay quanh. Nhóm kiểm toán trình bày tổng quát những thông tin đã và chưa đạt được mục tiêu, đề xuất cách thức làm sửa đổi và nâng cấp và phương án xử lý.
4. Phân loại kiểm toán môi trường
Kiểm toán môi trường được phân loại thành các loại như sau:
– Kiểm toán sự tuân thủ (compliance audits): Đây là loại kiểm toán nhằm nhận xét sự tuân thủ đối với các tiêu chí của luật pháp, quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn, giới hạn cho phép hoặc hướng dẫn của các tổ chức.
– Kiểm toán nhận xét trách nhiệm (liability audits): Đây là loại kiểm toán được thực hiện qua thu thập thông tin từ các cuộc phỏng vấn, qua nghiên cứu các thông tin trong quá khứ và qua thanh tra tại các nơi để nhận xét trách nhiệm của các bên.
– Kiểm toán chuyên biệt (specialized audits): Đây là loại kiểm toán bổ sung, là loại hình chuyên biệt của kiểm toán môi trường như kiểm toán nhận xét rủi ro, nguy hại, giảm thiểu chất thải và kiểm toán năng lượng.
Tạm kết
Trên đây là các thông tin liên đến kiểm toán môi trường. Bên cạnh đó, để giúp kế toán tổng hợp, kế toán trưởng theo dõi, quản lý tình hình sử dụng hóa đơn nhanh nhất, chuẩn xác thông qua các báo cáo, biểu đồ trực quan, MISA tiên phong ra mắt Phần mềm hóa đơn điện tử mình.
Mình đáp ứng hoàn chỉnh các tiêu chí, yêu cầu theo Thông tư số 78/2021/TT-BTC và có thể kết nối trực tiếp với Tổng Cục Thuế. Qua đó, giúp quá trình thông báo phát hành hóa đơn của người mua hàng xảy ra rất nhanh, tiện lợi hơn và tăng độ tin cậy, tính pháp lý cho hóa đơn của doanh nghiệp.