Trong lĩnh vực kinh tế, GDP được đưa rõ ra nhằm nhận xét tổng quan về tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, nhận xét về mức độ tăng trưởng của một vùng hay một quốc gia. Vậy GDP là gì? mình Hãy cùng tìm và phân tích qua bài viết phía dưới nhé!
GDP là gì? GDP là viết tắt của từ gì?
GDP là một chỉ tiêu để đo lường thành quả thị trường của toàn bộ sản phẩm và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi một lãnh thổ nhất định trong một thời kỳ nhất định.
GDP là tên viết tắt của cụm từ Gross Domestic Product, nghĩa là tổng sản phẩm trong nước hay tổng sản phẩm quốc nội.
Một số quản niệm liên quan đến GDP là gì?
GDP bình quân đầu người là gì?
GDP bình quân đầu người (GDP per capita) là chỉ tiêu tổng hợp và thống kê kinh tế thể hiện mục đích sản xuất kinh doanh tính trung bình trên đầu người của một quốc gia trong một năm. GDP bình quân đầu người là một “thước đo” phản ánh mức thu nhập và cũng là mức sống của người dân trong một vùng hay một quốc gia.
GDP bình quân đầu người của một quốc gia tại một thời điểm nhất định sẽ được tính thông qua việc thu thập GDP của quốc gia tức thời chia cho tổng số dân của quốc gia cũng tức thời. Chỉ số GDP bình quân đầu người chỉ ở mức tương đối chuẩn xác.
GDP thực tế là gì?
GDP thực tế (Real Gross Domestic Product hay Real GDP) là thước đo tổng sản phẩm quốc nội đã điều tiết theo tác động lạm phát; phản ánh thành quả của toàn bộ sản phẩm và dịch vụ được sản xuất bởi một nền kinh tế trong một năm nhất định.
GDP danh nghĩa là gì?
GDP danh nghĩa (Nominal Gross Domestic Product) là tổng sản phẩm quốc nội GDP được tính theo giá thị trường hiện tại. Đánh giá kinh tế vĩ mô về đo lường thành quả của sản phẩm và dịch vụ tính theo giá hiện tại.
GDP danh nghĩa không loại bỏ lạm phát hoặc tốc độ tăng giá nên có thể làm tăng con số tăng trưởng. Việc này dẫn đến GDP danh nghĩa trở nên lớn hơn.
GDP xanh là gì?
GDP xanh là phần khác của GDP sau khi đã trừ các khoản chi do khử chất thải từ sản xuất, tiêu sử dụng, khoản chi tiêu sử dụng tài nguyên và mất mát về môi trường do các hoạt động kinh tế.
Chỉ tiêu GDP xanh ra đời với mục tiêu là để nhận xét khoản chi của thiệt hại môi trường với tiêu thụ và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Phản ánh thực chất tăng trưởng kinh tế của một quốc gia trên cả ba mặt: kinh tế, xã hội và môi trường.
Các thành phần của GDP là gì?
Trong nền kinh tế có nhiều lĩnh vực, nhiều sản phẩm phục vụ từng nhu cầu không giống nhau của người tiêu sử dụng. Do đó, GDP gồm có toàn bộ những sản phẩm nào được sản xuất trong nền kinh tế và được bán hợp pháp trên thị trường.
Các yếu tố liên quan đến GDP là gì?
Trên thực tế, GDP chịu sự tác động của nhiều yếu tố không giống nhau. Tuy nhiên, có 3 yếu tố chính liên quan trực tiếp đến thông số GDP của một quốc gia, gồm có:
- Dân số là lực lượng lao động chính xây dựng của cải – vật chất cho xã hội, đồng thời là đối tượng mục tiêu tiêu thụ sản phẩm dịch vụ. Dân số còn là căn cứ để tính GDP bình quân đầu người của quốc gia.
- FDI (Foreign Direct Investment) là thông số đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đây là hình thức đầu tư lâu dài gồm kiếm được thêm tiền bạc, vật chất, cơ sở hạ tầng, phương tiện sản xuất,… của cá nhân hoặc tổ chức nước này vào nước khác.
- Lạm phát một quốc gia muốn tăng trưởng cần chấp thuận tình trạng lạm phát ở một mức độ nhất định. Tuy nhiên, nếu như lạm phát tăng quá mức cho phép sẽ dẫn tới việc ngộ nhận GDP tăng tuy nhiên thực tế là khủng hoảng kinh tế.
Phương pháp tính GDP là gì?
GDP được tính toán dựa trên cơ sở các báo cáo từ các đơn vị, tổ chức kinh tế. Có 3 phương pháp tính GDP cơ bản đó là: phương pháp tính theo chi tiêu, tính theo thu nhập và tính theo thành quả gia tăng.
Phương pháp tính theo chi tiêu
Phương pháp này được tính theo phương pháp: GDP = Y = C + I + G + NX.
Trong đó:
- C (Chi tiêu tiêu sử dụng): gồm có toàn bộ các chi tiêu cho sản phẩm/dịch vụ do các xí nghiệp sản xuất ra và bán cho các hộ gia đình.
- I (Chi tiêu đầu tư) : tổng vốn đầu tư tăng trưởng xã hội trong kỳ. Bao gồm các khoản chi tiêu của doanh nghiệp về trang thiết bị, nhà xưởng,…
- G (Chi tiêu của chính phủ) là các khoản chi cho giáo dục quốc phòng, hành chính, y tế, toà án, khoản chi để duy trì trật tự công cộng, công trình công cộng, xây dựng cơ sở hạ tầng…
- NX (Cán cân thương mại) là chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu của nền kinh tế. Đây là một chi tiêu phản ánh sự kết nối kinh tế đối với nước ngoài của một quốc gia.
Phương pháp tính theo thu nhập
Phương pháp này được tính theo phương pháp tính như sau: GDP = Y = W + I + Pr + R + Ti + De
Trong đó:
- W (Wage): là tiền lương, Các xí nghiệp phải chi trả cho việc sử dụng nguồn tiềm năng phát triển phục vụ cho sản xuất.
- I (Interest): tiền lãi
- Pr (Profit): lợi nhuận
- R (Rent)): tiền thuê
- Ti (Indirect tax): thuế gián thu, tức là các khoản thuế đánh vào dịch vụ và hàng hoá bán trên thị trường.
- De (Depreciation): phần hao mòn tài sản cố định.
Phương pháp tính theo thành quả gia tăng
Phương pháp này là tổng cộng toàn bộ thành quả gia tăng của nền kinh tế trong một thời kỳ.
Tổng sản phẩm quốc nội = Giá trị tăng thêm + thuế nhập khẩu
Hoặc GDP = Giá trị sản xuất – khoản chi trung gian + thuế nhập khẩu
Giá trị tăng thêm của từng ngành kinh tế gồm có:
- Thu nhập của người sản xuất như tiền lương, tiền công (kể cả bằng tiền hay bằng hiện vật và các khoản trả có tính chất lương).
- Thuế sản xuất gồm có: Thuế hàng hoá (không gồm có thuế nhập khẩu), thuế sản xuất và khoản chi khác.
- Khấu hao tài sản cố định.
- Giá trị thặng dư
- Thu nhập hỗn hợp
Giá trị gia tăng của một xí nghiệp là chênh lệch giữa thành quả sản lượng của xí nghiệp và thành quả các yếu tố vật chất mà xí nghiệp mua của các xí nghiệp khác.
Ý nghĩa của GDP là gì?
Chỉ số GDP là thước đo để nhận xét về tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia. Việc phân tích, tính toán GDP là cơ sở để thành lập các sơ đồ tăng trưởng kinh tế ngắn hạn và lâu dài.
GDP liên quan trực tiếp đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống người dân của một quốc gia trong thời gian nhất định.
Nếu GDP suy giảm thì ta có thể suy luận quốc gia đó đang ở trong tình trạng suy thoái, lạm phạm, thất nghiệp, mất giá đồng tiền,… Nếu GDP tăng nghĩa là quốc gia đó đang sửa đổi và nâng cấp năng lực sản xuất, người dân có thu nhập và chi tiêu nhiều hơn.
Thông qua GDP bình quân đầu người, ta nhận biết mức thu nhập tương đối và cũng là chất lượng sống của người dân ở mỗi quốc gia. Để từ đó đưa rõ ra các chính sách tiền tệ thích hợp nhằm thúc đẩy nền kinh tế.
Trong nền kinh tế toàn cầu như vào thời điểm hiện tại, thông số GDP đầu tư nước ngoài càng lên cao thì tiềm năng tăng trưởng của một quốc gia càng lên cao. Với tốc độ tăng trưởng GDP ổn định qua các năm và còn nhiều dư địa tăng trưởng, Việt Nam đang ngày càng thu hút nhiều nhà đầu tư lớn.
Những điểm hạn chế của GDP là gì?
Bên cạnh những ưu thế mà GDP mang lại còn tồn tại những mặt hạn chế như:
- GDP không phản ánh hoạt động sản xuất tự cung, tự cấp và cũng không làm chủ được chất lượng sản phẩm, dịch vụ như: việc làm ngoài giấy tờ, hoạt động thị trường chợ đen, hoạt động tự nguyện và sản xuất hộ gia đình,…
- GDP không tính đến lợi nhuận kiếm được trong một quốc gia bởi các doanh nghiệp nước ngoài được gửi lại cho các nhà đầu tư nước ngoài. Việc này có thể vượt quá sản lượng kinh tế thực tế của một quốc gia.
- GDP chỉ xem xét sản xuất sản phẩm cuối cùng mà bỏ qua hoạt động chi tiêu và giao dịch trung gian giữa các doanh nghiệp.
- GDP không thể đo lường chuẩn xác sự tăng trưởng của một quốc gia hay sức khỏe của đời sống công dân trong quốc gia đó.
- GDP chỉ nhấn mạnh đến sản lượng vật chất mà không xem xét đến thực trạng tăng trưởng tổng thể của một quốc gia.
Trên đây là toàn bộ những thông tin giúp cho bạn hiểu hơn GDP là gì và cũng là những phương pháp tính GDP. Hãy theo dõi mình để cập nhật nhiều kiến thức bổ ích mỗi ngày nhé!