Chủ nghĩa tư bản ra đời gắn với sự tăng trưởng ngày càng lên cao của sản xuất sản phẩm. Giá trị thặng dư là mục tiêu của các nhà tư bản, là điều kiện tồn tại và tăng trưởng của tư bản. Vậy Giá trị thặng dư là gì? Hãy cùng với mình trả lời thắc mắc trong bài viết phía dưới nhé.
Giá trị thặng dư là gì?
Giá trị thặng dư là mức độ dôi ra khi thu thập mức thu của một đầu vào nhân tố trừ đi phần giá cung của nó. D.Ricardo đã thu thập ví dụ về việc nộp tô cho chủ đất sở hữu những miếng đất màu mỡ.
Mác đã nghiên cứu thành quả thặng dư dưới giác độ hao phí lao động, trong số đó công nhân sản xuất ra nhiều thành quả hơn khoản chi trả cho họ – yếu tố bị quy định bơi mức tiền lương tối thiểu chỉ đủ để đảm bảo cho họ tồn tại với tư các người lao động.
Khi sức lao động trở thành sản phẩm thì tiền tệ mang hình thái là tư bản và luôn đi chung với nó là một quan hệ sản xuất mới xuất hiện: quan hệ giữa nhà tư bản và lao động làm thuê.
Thực chất của sự kết nối này là nhà tư bản chiếm đoạt thành quả thặng dư của công nhân làm thuê. Thực chất của sự kết nối này là nhà tư bản chiếm đoạt thành quả thặng dư của công nhân làm thuê.
Giá trị thặng dư tiếng Anh là gì? ví dụ thành quả thặng dư
Giá trị thặng dư tiếng Anh là surplus value. Hiện có 2 phương pháp chủ yếu để thu được thành quả thặng dư:
- Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tuyệt đối.
- Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tương đối.
Ví dụ về thành quả thặng dư:
Một người lao động thực hiện công việc trong một giờ được thành quả sản phẩm là 2000 đồng. Nhưng đến giờ thứ hai trở đi, trên cơ sở sức lao động đã bỏ ra ở giờ thứ nhất, người lao động đó sẽ xây dựng được 3000 đồng. Số tiền chênh lệch là 2000 đồng đó chính là thành quả thặng dư sức lao động.
Nguồn gốc, thực chất và ý nghĩa của thành quả thặng dư?
Nguồn gốc của thành quả thặng dư
Bằng lao động nhất định của mình, công nhân sử dụng các tư liệu sản xuát và chuyển thành quả của chúng vào sản phẩm; và bằng lao động trừu tượng, công nhân xây dựng thành quả mới lớn hơn thành quả sức lao động, phần lớn hơn đó được gọi là thành quả thặng dư.
Sản xuất tư bản chủ nghĩa là quá trình xây dựng thành quả tăng thêm cho nhà tư bản khi năng suất lao động đạt tới trình độ nhất định – chỉ cẩn một phần của ngày lao động người công nhân làm thuê đã tạo tra thành quả bằng thành quả sức lao động của chính mình.
Bản chất và ý nghĩa của thành quả thặng dư
Từ việc nghiên cứu Học thuyết thành quả thặng dư của C. Mác, con người thấy rõ ít nhất ba vướng mắc lớn trong giai đoạn tăng trưởng vào thời điểm hiện tại của quốc gia.
Một là, trong thời kỳ quá độ nền kinh tế ở Việt Nam, trong một chừng mực nào đó, quan hệ bóc lột chưa thể bị xóa bỏ ngay, sạch trơn theo cách tiếp xúc giáo điều và xơ cứng cũ.
Càng tăng trưởng nền kinh tế nhiều thành phần con người càng thấy rõ, chừng nào quan hệ bóc lột còn có tác dụng giải phóng sức sản xuất và thúc đẩy lực lượng sản xuất tăng trưởng, thì chừng đó con người còn phải chấp thuận sự hiện diện của nó.
Hai là, trong thực tế nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam vào thời điểm hiện tại. Mọi phương án tìm cách định lượng rành mạch, máy móc và xơ cứng về mức độ bóc lột trong việc hoạch định các chủ trương chính sách.
Cũng như có thái độ phân biệt đối xử với tầng lớp người kinh doanh mới đều xa rời thực tế và không thể thực hiện được. Điều có sức thuyết phục hơn cả vào thời điểm hiện tại là quan hệ phân phối phải được thể chế hóa bằng luật.
Ba là, mặt khác, cũng phải bảo vệ những quyền chính đáng của cả người lao động lẫn giới chủ sử dụng lao động bằng luật và bằng các chế tài thật nhất định mới đảm bảo công khai, minh bạch và lâu bền.
Những tranh chấp về lợi ích trong quá trình sử dụng lao động là một thực tế, việc phân xử các tranh chấp ấy ra sao để tránh những xung đột không trọng yếu cũng lại là một yêu cầu cấp thiết vào thời điểm hiện tại, thể hiện trong thực chất của chế độ mới.
Công thức tính tỷ suất thành quả thặng dư
Công thức tính tỷ suất thành quả thặng dư là: m’ = m/v * 100%.
Trong đó:
- m’ là tỷ suất thành quả thặng dư.
- m là thành quả thặng dư.
- v là tư bản khả biến.
Ngoài ra, còn có một phương pháp khác là: m’ = t’/t * 100%.
Trong đó:
- m’ là tỷ suất thành quả thặng dư.
- t’ là thời gian lao động thặng dư.
- t là thời gian lao động trọng yếu.
Những yếu tố xung quanh liên quan đến thành quả thặng dư là gì?
Những yếu tố xung quanh liên quan đến thành quả thặng dư gồm có:
- Năng suất lao động: là số lượng sản phẩm được người lao động sản xuất ra trong một đơn vị thời gian.
- Thời gian lao động: là khoảng thời giờ lao động cần phải tiêu tốn để sản xuất ra một sản phẩm nào đó trong những điều kiện sản xuất thông thường của xã hội, với một trình độ trang thiết bị thông thường, với một trình độ thành thục thông thường và cường độ lao động thông thường trong xã hội ở thời điểm đó.
- Cường độ lao động: là sự hao phí sức trí óc (thần kinh), sức bắp thịt của người lao động trong sản xuất trong một đơn vị thời gian hoặc kéo dài thời gian sản xuất, hoặc cả hai cách đó.
- Công nghệ sản xuất.
- Thiết bị, máy móc.
- Vốn.
- Trình độ quản lý.
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dự tuyệt đối
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tuyệt đối là phương pháp sản xuất thành quả thặng dư thông qua việc kéo dài thời gian lao động thặng dư trong khi năng suất lao động, thành quả sức lao động và thời gian lao động tất yếu không đổi.
Giá trị thặng dư tuyệt đối là thành quả thặng dư thu được từ việc kéo dài ngày lao động vượt giới hạn thời gian lao động trọng yếu. Ngày lao động kéo dài còn thời gian lao động trọng yếu không đổi dẫn đến thời gian lao động thặng dư tăng lên.
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tuyệt đối chính là kéo dài thời gian lao động thặng dư trong khi năng suất, thành quả và thời gian lao động tất yếu không đổi. Cơ sở chung của chế độ tư bản chủ nghĩa chính là sản xuất thành quả thặng dư tuyệt đối.
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tuyệt đối được sử dụng phổ cập trong giai đoạn đầu chủ nghĩa tư bản. Đây là thời điểm lao động còn ở trình độ thủ công, năng suất lao động còn thấp.
Lúc này bằng lòng tham vô hạn, các nhà tư bản giở mọi thủ đoạn kéo dài ngày lao động nhằm nâng cao năng lực bóc lột sức lao động công nhân làm thuê.
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tương đối
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tương đối là phương pháp sản xuất thành quả thặng dư do rút ngắn thời gian lao động tất yếu thông qua việc hạ thấp thành quả sức lao động nhờ đó tăng thời gian lao động thặng dư lên trong điều kiện ngày lao động, cường độ lao động không đổi.
Giá trị thặng dư tương đối là thành quả thặng dư thu được từ việc rút ngắn thời gian lao động tất yếu dựa trên cơ sở tăng năng suất lao động. Tăng năng suất lao động xã hội mà trước tiên là ở ngành sản xuất vật phẩm tiêu sử dụng làm cho thành quả sức lao động giảm xuống.
Từ đó thời gian lao động trọng yếu cũng giảm. Khi độ dài ngày lao động không đổi, thời gian lao động trọng yếu giảm sẽ tăng thời gian lao động thặng dư (thời gian sản xuất thành quả thặng dư tương đối cho nhà tư bản).
Phương pháp sản xuất thành quả thặng dư tương đối là rút ngắn thời gian lao động tất yếu thông qua việc hạ thấp thành quả sức lao động. Từ đó tăng thời gian lao động thặng dư lên trong điều kiện ngày lao động và cường độ lao động không đổi.
Hy vọng bài viết trên đây giúp cho bạn hiểu rõ hơn về thành quả thặng dư là gì, và cũng là những yếu tố xung quanh liên quan đến thành quả thặng dư. Hãy cùng theo dõi mình để cập nhật những thông tin mới thú vị nhé!